LUchtvaart Nationaal Antwerpen Kempen

LUNAK
EBOS WORDT OSTEND AIR NATIONAL GUARD BASE

Op maandag 26 augustus ontving de luchthaven van Oostende-Brugge (EBOS) wel een heel bijzondere bezoeker. In de voormiddag landde er, onder grote belangstelling van de lokale spotters, een exemplaar van het nieuwste tankvliegtuig van de Amerikaanse Luchtmacht, de Boeing KC-46A Pegasus. Het vliegtuig (met militaire registratie 16-46020), deel uitmakend van het 133d Air Refueling Squadron (157th Air Refueling Wing), New Hampshire Air National Guard kwam rechtstreeks van zijn thuisbasis, Pease ANGB, Portsmouth, New Hampshire. De daaropvolgende 3 dagen werden telkens 2 missies per dag gevlogen ter ondersteuning van NAVO-luchtoefeningen boven de Noordzee en de Engelse oostkust (Norfolk). Op vrijdag 30 august werd in de voormiddag de terugvlucht naar de States aangevat. De aankomst op maandag vond plaats in grijze, druilerige weersomstandigheden maar de volgende dagen was er gelukkig volop zon zodat we in de mogelijkheid waren in ideale omstandigheden een reeks foto’s te nemen van dit toch voor Europa nog vrij onbekende toestel.
De KC-46A is een militaire versie van het bekende Boeing 767 2-motorige wide-body verkeersvliegtuig waarvan er sinds 1982 meer dan 1300 exemplaren gebouwd zijn voor luchtvaartmaatschappijen over de hele wereld.
Hoewel de militaire tanker/transportversie pas sinds 2019 bij de USAF in dienst is, heeft het vliegtuig al een lange voorgeschiedenis welke als een interessant vervolgfeuilleton leest.

Reeds in 2001 lanceerde de USAF een programma voor de vervanging van de 100 oudste KC-135E Stratotankers. Boeing stelde de KC-767 voor. In de loop van 2002 werd een overeenkomst gesloten waarbij de luchtmacht 100 toestellen zou leasen van Boeing. Na protest van een aantal senatoren werd deze overeenkomst in november 2003 gewijzigd: er zouden 80 exemplaren worden aangekocht en 20 geleased. Nadat een onderzoek sporen van mogelijke corruptie ivm de toekenning van dit contract naar boven bracht werd het in zijn totaliteit in januari 2006 geannuleerd. 
Enkele maanden daarna werd opnieuw een (ditmaal openbare) aanbesteding uitgeschreven onder de benaming KC-X. 2 kandidaturen werden ingediend. Airbus (in samenwerking met Northrop Grumman) presenteerde de A-330 MRTT en Boeing presenteerde een vernieuwde versie van de 767 (KC-767A). Ditmaal ging het over een aankoop van in totaal 179 vliegtuigen. Ietwat verrassend kwam in februari 2008 Airbus als winnaar uit de bus maar reeds de volgende maand diende Boeing een officiële klacht in tegen deze beslissing. In juni 2008 werd die klacht aanvaard en dus diende de aanbesteding heropend te worden. Dit gebeurde vanaf september 2009 met als resultaat de 2 zelfde inschrijvers (Airbus en Boeing). Boeing presenteerde nu een verbeterde versie van de originele KC-767. Dat Airbus intussen de samenwerking met Northrop had beëindigd speelde zeker een rol in de uiteindelijke toekenning (in februari 2011) van het contract aan Boeing. Van dan af kreeg het Boeing vliegtuig de definitieve USAF-aanduiding KC-46A en de naam Pegasus..
Boeing begon dan met de definitieve ontwikkeling van de nieuwe tanker. De 1e vlucht werd uitgevoerd op 25 september 2015 maar door oplopende kosten en technische problemen (oa met de flying boom) vertraagden de tests en dus ook de aflevering van de eerste productietoestellen aan de USAF. Uiteindelijk ontving de luchtmacht pas in januari 2019 de eerste levering en op heden zijn een 80-tal van de 179 bestelde vliegtuigen in gebruik. De leveringen zullen doorgaan tot 2028 en zullen dus naast de oudste KC-135’s ook als vervanging van de KC-10 Extender dienen. Pas in september 2022 werd de KC-46A door de USAF volledig operationeel verklaard.

De KC-46A is in wezen een hybride-uitvoering van de 767. Het vliegtuig combineert de romp van de 767-200ER, de vleugel, landingsgestel, cargo deur en vloer  van de 300F en de digitale cockpit en flaps van de 400ER. Het toestel heeft een standaardbemanning van 4 man (2 piloten en 2 boom operators/loadmasters) en een vast bemanningsverblijf met 15 zitplaatsen (voor onderhoudspersoneel bij verplaatsingen vanuit de thuisbasis, zoals naar Oostende). In het vrachtruim kan een pallet met 114 zitplaatsen geplaatst worden; dit naast ruimte voor maximaal 29 ton vracht. De totale brandstofcapaciteit bedraagt 96,3 ton waarvan bijna 94 ton kan overgedragen worden tijdens tankmissies. Onder de staartvlakken bevindt zich de flying boom voor AAR van USAF-vliegtuigen en ook bvb F-16’s en/of F-35’s van andere luchtmachten terwijl onder aan het middendeel van de romp een vaste hose and drogue unit is bevestigd. Deze wordt gebruikt voor bevoorrading van US Navy vliegtuigen of Europese toestellen als de Eurofighter Typhoon, Dassault Rafale en Airbus A-400M. Tevens kunnen aan de vleugeluiteinden afneembare refueling pods opgehangen worden om alzo 2 kleinere vliegtuigen (jagers of jachtbommenwerpers) gelijktijdig van brandstof te kunnen voorzien.
De KC-46A heeft een maximaal startgewicht van 188 ton; de maximale snelheid bedraagt 914 km/u en er kan een afstand van 11.830 km overbrugd worden zonder tussenlanding of zonder zelf in de lucht bevoorraad te worden door een andere tanker.
Naast de 179 toestellen besteld door de USAF is de Pegasus ook besteld door Japan (6 stuks waarvan de eerste in november2021 werd afgeleverd) en Israël (4 met een optie op nog vier; leveringen voorzien vanaf 2025). Met Indonesië zijn de onderhandelingen voor aankoop nog lopende.
Na een lange ontwikkelingsperiode met problemen van allerlei aard (politieke, financiële zowel als technische) heeft de Pegasus uiteindelijk zijn voorziene plaats en taak in de Amerikaanse luchtmacht ingenomen.

(Tekst & Foto’s: Marc Van Ryssel)

Klik op de tanker hieronder voor het bijbehorend fotoalbum.