LUchtvaart Nationaal Antwerpen Kempen

LUNAK
EERSTE SABENA BOEING 707 VERLAAT DE FABRIEK IN RENTON

From: News Bureau
Boeing Airplane Company
Seattle 24, Washington
October 10, 1959
Voor onmiddellijke verspreiding: eerste van de vijf 707’s voor Sabena.

De eerste van de vijf blauw, wit en zilveren Boeing 707 Intercontinental Jetliners die voor Sabena Belgian World Airways zullen gaan vliegen staat opgesteld aan de oevers van Lake Washington in Renton, Washington, onmiddellijk na het verlaten van het fabrieksgebouw. De eerste vlucht van deze 600 mijl/uur (964 km/uur) vliegende luchtreus staat gepland voor begin november en zal begin december worden afgeleverd.
Sabena heeft de intentie om vanaf 15 februari 1960 op wekelijkse basis vier non-stop intercontinentale vluchten aan te bieden tussen Brussel en New York City. Dezelfde dag zal de Belgische luchtvaartmaatschappij wekelijkse vluchten uitvoeren via Rome naar Johannesburg, Zuid-Afrika en Leopoldville in Belgisch Congo.
De Boeing 707 Intercontinental, het grootste en snelste verkeersvliegtuig dat er momenteel bestaat, wordt aangedreven door vier Pratt & Whitney JT4A-3 straalmotoren. In de Sabena configuratie zal het toestel 134 passagiers vervoeren. Foto: Boeing Airplane Company Photo.

Tot zover het (vrij vertaalde) persbericht dat op 10/10/1959 door de Boeing Airplane Company werd verspreid naar aanleiding van de roll-out van Sabena’s eerste Boeing 707 type B707-329, de OO-SJA.

De bewogen geschiedenis van de OO-SJA:

De Boeing 707 B707-329 met Belgische civiele registratie OO-SJA met serienummer 17623 werd in 1959 gebouwd en in het Belgisch register ingeschreven op 24/11/1959 en uitgeschreven op datum van 15/04/1982.

Het was niet alleen het eerste vliegtuig dat voor Sabena in 1959 van de band rolde, op 17 juli 1960 haalde het toestel en zijn 10-koppige bemanning wereldnieuws. Op die dag evacueerden Commandant Georges Jaspis, voormalig Wereldoorlog II piloot op Hawker Typhoon bij het 609 Squadron Royal Air Force, en zijn crew niet minder dan 293 passagiers uit Belgisch Congo.

Op 30 juni 1960 droeg België officieel de macht over aan de Republiek Congo. Kort daarna volgde er een muiterij waarbij opstandige militairen van o.a. de Force Publique zich op een brutale manier tegen de Belgische ex-kolonialen keerden. Bloedige gevechten, mishandelingen en verkrachtingen bleven niet uit zodat een bliksemsnelle evacuatie van de Belgische landgenoten zich opdrong.
De vlucht van de B707 OO-SJA met 303 personen aan boord (passagiers & crew) vertrok op de luchthaven van N’djili (toenmalig Leopoldville - huidig Kinshasa) en landde veilig op Brussel-Zaventem.
Tussen 09 en 29 juli 1960 werden een kleine 35.000 mensen uit Congo geëvacueerd. Sabena voerde naar verluid 209 vluchten uit waarvan 62 met vijf Boeing 707’s. Een kleine 26.000 personen werden door Sabena uit de handen van de rebellerende Congolezen gered.

De zwarte bladzijde in de geschiedenis van de OO-SJA werd geschreven op 29/03/1981. In opdracht van Sobelair vertrok de 707 vanop Zaventem met bestemming het Spaanse Tenerife. Tijdens het klimmen volgde een explosie waardoor motor nummer 3 vuur vatte. Een eerste poging om te blussen mislukte, een tweede keer lukte de bemanning er wel in het vuur te doven. De crew besloot om terug te keren en verzocht de procedure om een noodlanding uit te voeren. Bij de landing raakte de Boeing van de baan en kwam naast de startbaan tot stilstand. Van de 110 passagiers en de 7 bemanningsleden zou er niemand gekwetst raken.
De OO-SJA was dermate beschadigd dat het vliegtuig niet meer kon gerepareerd worden.

De cockpitsectie van OO-SJA en een klein gedeelte van de romp werden gelukkig niet verschroot. De B707 kreeg hierdoor een verder leven toegewezen in het Luchtvaartmuseum in Brussel waar de intacte binnenkant soms wordt opengesteld voor het publiek.
Inclusief de OO-SJA had Sabena 9 Boeing 707’s van het type B707-329, 5 van het type B707-329C (cargo - convertible), 1 B707-331 en 1 B707-344C.

Andere incidenten met Boeing 707’s:

De OO-SJB verongelukte met noodlottige gevolgen op 15/02/1961 te Berg nabij Zaventem. Zie ons artikel hier.
De OO-SJE verongelukte bij de landing op Santa Cruz in Tenerife (Spanje) op 15/02/1978.
De OO-SJG werd op 08/05/1972 gekaapt door Palestijnen op Tel Aviv (Israël).
De OO-SJH werd vernietigd bij de landing op Douala (Kameroen) op 11/05/1980.
De OO-SJJ werd beschadigd bij de landing op Zaventem op 19/06/1971.
De OO-SJK verongelukte op 13/07/1968 bij de landing in de nabijheid van Lagos (Nigeria).

Een aantal andere B707’s uit de Sabena OO-SJ reeks werden doorverkocht aan andere luchtvaartmaatschappijen en vlogen verder onder andere registraties.
Drie ervan, de OO-SJL - M en -N, deden dienst weliswaar zonder “pannenkoek-antennes” bij de Luxemburgse strijdkrachten voor de opleiding van AWACS (Airborne Warning and Control System) bemanningen.
Zie de volledige lijst met de gegevens van de Boeing 707’s vervat in het album bij dit artikel.

(Bronnen: Luchtvaartgeschiedenis - Rate One - Hangar Flying - Les Vieilles Tiges - Brussels Air Museum magazine - Sabena - Cynrik de Decker - 609 Squadron Association -  Openbare bronnen en eigen documentatie - Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer - …)

Met dank aan de verschillende bronnen die we mochten raadplegen en inzonderheid aan Daniël Brackx voor het ter beschikking stellen van zijn fotocollectie.

(Tekst: Jef Pets - Foto’s: Boeing Airplane Company - Collectie Daniël Brackx, Collectie Armand Thys, Collecties Guido Van Roy - Daniël Neyt - Raymond De Clercq - Mark Van Ryssel - Willy Van den Bulck en Jef Pets)

Klik op de Boeing 707 hierna en ontdek onze beschikbare foto’s van de reeks OO-SJ geregistreerde Sabena Boeing 707’s.